2024-cü ilin 17 və 24 yanvar tarixlərində Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının ilk rəsmi tv kanalı Al Saudiyanın ərsəyə gətirdiyi “İrs” layihəsi çərçivəsində iki hissədən ibarət olan “Sevgi, şeir və divanəlik arasında: Qeys və Leyli Şərqdə və Qərbdə” mövzusunda ərəb və ingilis dillərində sənədli film təqdim olunub.

Layihənin rəhbəri İmam Məhəmməd Bin Saud İslam Universitetinin Müasir və Yeni Tarix fakultəsinin professoru Talal Altorifi “Qeys və Leyli” haqqında əsatirin tarixini, bu nakam sevginin dünya mədəniyyəti, Şərq və Qərb ədəbiyyatı və incəsənətinə təsirini araşdırır.

Layihədə Kembric Universitetinin professoru Kristin van Rimbeki, Frayburq Universitetinin professoru Əssəd Xayrullah, Edinburq Universitetinin professoru Caakko Hamiin-Anttila, Kəşmir Universitetinin professoru Əhməd Nəsim Şah, Hindistanın məşhur incəsənət xadimi, aktrisa, kino tənqidçi, aparıcı xanım Atika Faruqi, Hindistanın tanınmış teatr rejissoru, kino aktyor və elm xadimi Ram Qopal Bacac iştirak etmişlər. Layihənin icrası məqsədilə bir il ərzində dünyanın bir sıra şəhər, universitet, kitabxana, məqbərə və tarixi məkanlarında çəkilişlər aparılmışdır.

Müsahibələr zamanı İngilis ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi Uilyam Şekspirin “Romeo və Cüllyeta” əsərini “Leyli və Məcnun” dastanından ilhamlanaraq yazmış olması fikri səslənmiş, həmçinin, Hind kino sənətində eşq mövzusunda çəkilən filmlərin böyük qisminin məhz “Leyli və Məcnun” mövzusuna həsr olunduğu qeyd olunmuşdur.

27 dekabr 2023-cü il tarixdə Türkiyənin Bursa Şəhərində fəaliyyət göstərən Bursa Azərbaycan İnnovasiya və Həmrəylik dərnəyinin təşəbbüsü, Nizami Gəncəvi Vəqfinin, Bursa Uludağ Universiteti Azərbaycan Mədəniyyət və İncəsənət Birliyi, Bursa Texniki Universiteti Türk Dünyası Tələbələri Birliyi, Gənc Azərbaycanlılar Dərnəyi, “Turan APP” tətbiqinin dəstəyi ilə Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü qeyd edilib.

       Tədbirdə Bursa Böyük Şəhər Bələdiyyəsi başçısının köməkçisi Ali Mersin, Bursada yaşayan soydaşlarımız, siyasi partiya və qeyri-hökumət təşkilatlarının nümayəndələri, iş adamları və tələbələr iştirak ediblər.

      Gecənin açılışında azərbaycanlı və türk şəhidlərinin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib, Türkiyə və Azərbaycan Dövlət Himnləri səsləndirilib.

      Tədbirdə çıxış edən Bursa Azərbaycan İnnovasiya və Həmrəylik dərnəyinin sədri Lətifə Nağdəliyeva ölkələrimiz arasında olan qardaş və dost münasibətlərdən, Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Gününün tarixindən, bu bayramın müxtəlif xarici ölkələrdə yaşayan soydaşlarımızın tarixi Vətənlə – müstəqil Azərbaycanla əlaqələrinin möhkəmlənməsi, eyni zamanda milli-mənəvi dəyərlərimizin, ənənələrimizin qorunub saxlanılması haqqıda danışıb.

      Gecənin bədii hissəsində xalq musiqilərimiz səsləndirilib, tələbələrin iştirakı ilə Azərbaycanın milli rəqsləri ifa olunub. Qonaqlara Azərbaycan mətbəxinin təamları və şirniyyat nümunələri təqdim edilib.

      Tədbirin sonunda iştirakları ilə dəstək olan bütün azərbaycanlı tələbələr xüsusi sertifikat və hədiyyələrlə təltif olunub.

Azərbaycanın böyük şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin ədəbi irsinin və əsərlərinin müxtəlif xarici dillərə tərcümə olunaraq geniş oxucu kütləsinə çatdırılması Nizami Gəncəvi Vəqfi üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Belə ki, NGV-nin dəstəyi ilə Atatürk Universitetinin professoru, Türkiyənin nüfuzlu şərqşünas alimi Nimet Yıldırım tərəfindən Nizami Gəncəvinin “İsgəndərnamə” məsnəvisi tam həcmdə ilk dəfə türk dilinə tərcümə olunaraq Türkiyənin nüfuzlu “Dergâh Yayınları” tərəfindən 2022-ci ilin noyabr ayında çap edilib.24 oktyabr 2023-cü il tarixində AMEA Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun Ekspozisiya zalında dünya ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, dahi Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin “GENCELİ NİZAMÎ. İSKENDERNÂME. Şerefnâme-İkbâlnâme” kitabının türk dilinə ilk tərcüməsinin təqdimat mərasimi keçirilib. Mərasim Türkiyə Cümhuriyyətinin yaranmasının 100-cü ildönümü münasibətilə keçirilmiş beynəlxalq konfrans çərçivəsində baş tutub.Azərbaycan, Polşa, Macarıstan, Rusiya və Qazaxıstan alimlərinin, elm və mədəniyyət xadimlərinin iştirak etdiyi tədbirdə çıxış edən N.Yıldırım tərcümə etdiyi İskəndərnamə əsərində Türkiyə şərqşünaslığı tarixində ilk dəfə Nizami Gəncəvinin Azərbaycan və bütün Türk dünyasının şairi və mütəfəkkiri kimi təqdim olunduğunu qeyd edib, orijinal, yəni fars dilindən türk dilinə tərcümə edərək ərsəyə gətirdiyi kitab haqqında geniş məlumat verib.Nizaminin ən son ustad əsəri olan “İsgəndərnamə” “Şərəfnamə” və “İqbalnamə” adlı iki hissədən və cəmi 10516 beytdən ibarətdir. Makedoniyalı İsgəndərin həyat hekayəsinin geniş şəkildə çatdırıldığı bu əsərdə bir çox tarixi, mədəni, ədəbi və mifoloji elementlər əks olunmuşdur. Maraqlıdır ki, Nizami Gəncəvi İsgəndəri özünün üç əsas xüsusiyyəti ilə səciyyələndirmişdir: “hökmdarlıq”, “hikmət” və “nübüvvət”.Çıxışının sonunda müəllif kitabın təqdimat mərasiminin keçirildiyi Əlyazmalar İnstitutunun rəhbərliyinə, konfransın təşkilatçılığına görə həmin institutun Türkdilli əlyazmaların tədqiqi və Türk dünyası əlyazmalarının tədqiqi şöbələrinin əməkdaşlarına, kitabın ərsəyə gəlməsində dəstək göstərən Nizami Gəncəvi Vəqfinə və bu tədbirdə iştirak edən hər kəsə öz dərin minnətdarlığını bildirib, bu layihənin iki qardaş ölkə arasında mövcud olan bir çox sahələrə, xüsusən də mədəni-ədəbi əlaqələrimizin inkişafına töhfə verəcəyinə ümid etdiyini qeyd edib.Tədbirin sonunda iştirakçılarla xatirə şəkli çəkilib.

Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı və “Caspian Event Organisers” şirkətinin təşkilati dəstəyi ilə 11-15 noyabr 2023-cü il tarixində Bakı Ekspo Mərkəzində 9-cu Bakı Beynəlxalq Kitab Sərgisi (Baku International Book Fair 2023) keçirilib. Bir sıra ölkələrin, xarici təşkilatların, yerli nəşriyyat-poliqrafiya və kitab sənəti ilə əlaqəli müəssisələrin, həmçinin elmi tədqiqat və ali təhsil müəssisələrinin təmsil olunduğu sərgidə 14 noyabr 2023-cü il tarixdə Nizami Gəncəvinin “İskəndərnamə. Şərəfnamə – İqbalnamə” kitabının türk dilinə ilk tərcüməsinin təqdimatı baş tutub. Nizami Gəncəvi Vəqfinin dəstəyi ilə Atatürk Universitetinin professoru, Türkiyənin nüfuzlu şərqşünas alimi Nimet Yıldırım tərəfindən tərcümə olunan “GENCELİ NİZAMÎ. İSKENDERNÂME. Şerefnâme-İkbâlnâme” adlı kitab Türkiyənin nüfuzlu “Dergâh Yayınları” tərəfindən 2022-ci ilin noyabr ayında çap edilib. Təqdimatda çıxış edən Nimet Yıldırım tərcümə etdiyi əsərin Türkiyənin müxtəlif şəhərlərində təşkil olunan kitab sərgilərində təqdim olunduğunu və Türkiyə ərazisində fəaliyyət göstərən bir sıra böyük kitab dükanları şəbəkələri üzərindən satıldığını qeyd edib. Türk dünyasının böyük şair və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin bu əsəsrinin Türkiyə oxucuları tərəfindən böyük maraqla qarşılandığını söyləyən müəllif, növbəti illər ərzində “XƏMSƏ”yə daxil olan digər dörd əsərin də türk dilinə yenidən tərcümə olunaraq çap olunacağını bildirib.

31 may – 2 iyun 2023-cü il tarixlərdə Türkiyənin Antalya şəhərində moda dünyasının əlamətdar hadisələrindən biri sayca 6-cı “Antalya Moda Həftəsi” təşkil olunacaq. Antalya Moda Həftəsinin təşkilatçısı Eda Meltem Yılmazın dəvəti ilə 2 iyun 2023-cü il tarixdə Antalya MiGROS AVM-də fəaliyyət göstərəcək dərzi emalatxanasında Norveç doğumlu, əslən cənubi azərbaycanlı, “SHERVIN NAJAFPOUR” qadın geyimi brendinin yaradıcısı, modelyer-dizayner Şervin Nəcəfpur tərəfindən özəl təqdimat təşkil olunacaqdır. Həmçinin, Azərbaycanın Ümummilli lideri Heydər Əliyevin doğum gününün 100-cü ildönümü və Türkiyə Respublikasının 100 illiyi münasibətilə xüsusi dizaynlı köynək və parça çantaların təqdimatı da təşkil olunacaqdır. Ulu öndər Heydər Əliyevin və Türkiyə Respublikasının qurucusu Mustafa Kamal Atatürkün şəkillərinin, “Bir millət, iki dövlət, tək yumruq” şüarının əks olunduğu kolleksiya Türkiyə və Azərbaycan qardaşlığının möhkəmliyi və əbədiliyini təbliğ etmək məqsədi daşıyır. Beynəlxalq səviyyəli Antalya Moda Həftəsi Antalya Böyükşəhər və Antalya Muratpaşa Bələdiyyələri, Batı Akdeniz İhracatçılar Birliyi, Hotel SU, Antalya MiGROS, Radisson mehmanxanalar şəbəkəsi və digər böyük şirkətlərin dəstəyi ilə həyata keçirilir. Tədbir yerli və xarici media tərəfindən geniş işıqlandırılır. Antalya moda günlərində yerli dizaynerlərlə yanaşı, xarici ölkələrdən qatılan modelyerlərin geyim kolleksiyalarının nümayi nəzərdə tutulur.

Azərbaycanın böyük şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin ədəbi irsinin beynəlxalq müstəvidə təbliğ olunması məqsədilə əsərlərinin müxtəlif xarici dillərə tərcümə olunaraq geniş oxucu kütləsinə çatdırılması xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.

Nizami Gəncəvi Vəqfinin dəstəyi ilə Atatürk Universitetinin professoru Nimet Yıldırım tərəfindən Nizami Gəncəvinin “İsgəndərnamə” məsnəvisi tam həcmdə ilk dəfə Türk dilinə tərcümə edilib.

“GENCELİ NİZAMÎ. İSKENDERNÂME. Şerefnâme-İkbâlnâme. Hazırlayan ve çeviren: Prof. Dr. Nimet YILDIRIM” adlı kitab Türkiyənin nüfuzlu Dergâh Yayınları tərəfindən 2022-ci ilin noyabr ayında nəşr edilib.  Kitabda Nizaminin həyat və yaradıcılığının təhlili verilmiş, əsərin sonuna bəzi tarixi şəxsiyyətlər və izahlı lüğət əlavə olunmuşdur. 

İnanırıq ki, türk dilinə tərcümə olunan bu şah əsər iki qardaş ölkə arasında mövcud mədəni-ədəbi əlaqələrin daha da möhkəmləndirilməsi üçün görülən işlərə öz töhfəsini verəcəkdir.

Qeyd edək ki, kitab Türkiyə oxucuları tərəfindən böyük rəğbətlə qarşılanıb.

Nizami Gəncəvi Vəqfi beynəlxalq əlaqələrini genişləndirməyə davam edir. Belə ki, Türkiyənin incəsənət tarixçisi, tənqitçi, eyni zamanda müstəqil incəsənət kuratoru olan Dr. Fırat Arapoğlu ilə onlyan görüş keçirilib.

Görüş zamanı Nizami Gəncəvi Vəqfinin direktoru Rəfi Qurbanov vəqfin fəaliyyət istiqamətlərini və qarşıda duran planlar haqqında məlumat verib. Həmçinin görüşdə Nizami Gəncəvinin təlqin etdiyi universal dəyərlərin təbliğinin əhəmiyyəti vurğulanıb.

Sözügeden görüş zamanı mümkün əməkdaşlıq perspektivləri müzakirə olunub.

Yaponiyanın nüfuzlu Kyoto Universitetinin gənc araşdırmaçısı Ko İvakura ilə görüş keçirilib.
Ko İvakura Nizami Gəncəvi Vəqfinin direktoru Rəfi Qurbanovla görüşüb.

Görüş zamanı Ko İvakuranı maraqlandıran suallar cavablandırılmış və ona ölkəmizdə tarixən mövcud olan multikultural mühit haqqında geniş məlumat verilmişdir.

Rəfi Qurbanov Nizami Gəncəvi poemalarının da özlüyündə multikultural dəyərlərin bədii ifadəsi olduğunu gənc araşdırmaçının diqqətinə çatdırmış, eləcə də hər bir poema haqqında vacib məqamlara toxunmuşdur.
Sonda Nizami Gəncəvi Vəqfi ilə Kyoto Universiteti arasında əlaqələrin qurulması istiqamətində fikir mübadiləsi aparılmışdır.